TANITIM- Sosyal, Kültürel ve Siyasal Araştırmalar Dosyası; Sayı 1

AZERBAYCAN MİLLİ HÜKÜMETİ (1945 - 1946) VE S. CAFER PİŞEVERİ

MAKALELER TOPLUSU

Sunuş

20. yüzyıl boyunca İran sınırları içinde yaşayan Azerbaycan Türkleri, bölgedeki siyasal süreçleri değiştirecek niteliği olan bir çok olaylara imza atmışlardı. Azerbaycan Türklerinin gerçekleştirdiği tarihi niteliği olan siyasal,toplumsal ve kültürel hareketlikler ya İran tarihçiler tarafından bilinçli olarak aydınlatılmamış veya eğer bu olaylar üzerinde çözümleme çalışması yapılmış ise de bütün tarihi gerçeklikler çok çeşitli açıdan çarpıtılmıştır.Bilinçli çarpıtma ve yanıltma çalışmaları, Fars Merkezli bir İranlılık kimliğini yaygınlaştırmak ve pekiştirmek amacı ile gerçekleşmiştir. Tarihi gerçeklikler, Fars merkezli bir İranlılık kimliğini kurma doğrultusunda örgütlü ve düzenli olarak çalışan asimilasyon aygıtlarının kurbanı olmuşlardı.

İranlı tarihçiler tarafından çarpıtılan tarihi gerçeklerin başında 1945’te Güney Azerbaycan kurulan Milli Hükümet gelmektedir. 12 Aralık 1945’te kurulan Azerbaycan Milli Hükümeti sadece bir yıl süresine Azerbaycan’ı yönetmeyi başarmıştır. Azerbaycan Milli Hükümeti’nin kuruluşu, yıkılışı ve 1945-46 yılları arasında Azerbaycan’da gerçekleşen olaylar çeşitli açıdan yorumlanmaya çalışılsa da Milli Hükümetin mahiyeti, kuruluş nedenleri ve sonuçları çok ciddi şekilde çarpıtılmıştır. İranlı tarihçiler , Azerbaycan Milli Hükümeti(1945-1946) ‘nin kurulmasını “SSCB’nin komplosu” ve hükümetin kurucularını ise de “SSCB’nin ajanı” olarak göstermektedirler. Milli Hükümet hakkındaki bu yorum Pehlevilerin (1925-79) propaganda mekanizmalarından doğdu ise de 1979’da iktidar gelen İslam Cumhuriyeti ’de bu görüşü destekledi ve ders kitaplarında yer verdi.

Birinci özel sayısını Babek kalesine ayıran Güney Azerbaycan Tanıtım Cemiyeti ikinci özel sayısını Milli Hükümeti çeşitli açıdan değerlendirmeye ayırmıştır. Azerbaycan Milli Hükümeti ve onun liderleri hakkında doğru ve tarafsız çözümleme elinizdeki çalışmanın temel amacıdır. Amacımız Milli Hükmet üzerindeki kara perdeleri kaldırmak ve Azerbaycan Türklerinin gerçekleştirdiği bu tarihi nitelikte olaya ışık tutmaktır.


İçindekiler:

Sunuş
Güney Azerbaycan Milli Hükümeti (1945-46) ve Seyit Cafer Pişeveri / Arif Keskin
Azerbaycan Milli Hükümeti Sınıfsal Mücadele mi Yürüttü Yoksa Milli Mücadele mi? / Ali Tebrizli
Milli Hükümetin Siyasal Yapısı / Davut Turan
İşgal Altındaki Azerbaycan / W.W. Douglas
Azerbaycan Topraklarında Hayali Mahabat Cumhuriyeti / Talas Afşarlı
Güney Azerbaycan Milli Hükümeti ve Ulusal Bağımsızlık Düşüncesi / Tuğrul Atabay
Milli Hükümet ve Zencan’ın Feodalleri / Oğuz Afşarlı
S.C Pişeveri Ve Azerbaycan Demokrat Partisi / Vukar Ahmet
Seyit Cafer Pişeveri / Çeşmazer
Azerbaycan Milli Hükümetin Bibliyografisi / Oğuz Afşarlı
Resimler